Het Metaheirhuis of lijkenhuis van de Joodse begraafplaats in Diemen stond er troosteloos bij. Eens was het een sober maar charmant gebouw, maar vandalisme en een liefdeloze renovatie hebben het pand geen goed gedaan.
Toch is het in 1998 tot rijksmonument verklaard, samen met de rest van de begraafplaats, omdat het een goed voorbeeld is van het baksteenexpressionisme uit het interbellum. Bovendien is het van algemeen belang als historisch-functioneel hoofdonderdeel van het complex.
ArchitecturePlus heeft samen met de NIHS een restauratieplan ontwikkeld, om het gebouw weer in oude glorie te herstellen. In 2020 is dit plan uitgevoerd, medio november werd het gebouw opgeleverd door Selie bv Bouwbedrijf.
In het oog springend zijn nu weer de uitkragende dakrand, de eikenhouten toegangsdeuren en het herstelde en teruggebrachte glas-in-lood.
Volledig nieuw is de nu aangebrachte elektriciteit en de armaturen, die hier een tweede leven krijgen, in onbruik geraakt nadat de sjoel op de Linnaeusstraat sloot in de negentiger jaren.
De restauratie van het glas-in-lood, alsmede de productie van de nieuwe panelen, is uitgevoerd door Zaansche Glas in Lood Zetterij. De lampen zijn hersteld door Jaap Hoogerdijk.
Ouddiemerlaan, Diemen
2018 - 2020
Opdrachtgever:
Nederlands Israëlitische Hoofdsynagoge
Ontwerp en restauratieplan:
Architectureplus
Constructeur:
De Beaufort Bouwadvies
Aannemer:
Selie bv Bouwbedrijf
De Joodse Begraafplaats Diemen werd aangelegd in 1914, toen de begraafplaats in Zeeburg, tegen het huidige Flevopark in Amsterdam aan, vol dreigde te raken. Vanaf de opening tot 1940 werden hier ongeveer 500 personen per jaar begraven. In de jaren 1956-1957 werden hier bovendien circa 28.000 graven uit Zeeburg herbegraven in verband met de aanleg van de oprit van de Schellingwouderbrug.
De begraafplaats werd in opdracht van de Nederlands Israëlitische Hoofdsynagoge ontworpen door de architect Rood. Eind jaren twintig bleek het langgerekte terrein de plannen voor de aanleg van een nieuwe spoorlijn te doorkruisen. De Nederlandse Spoorwegen kregen het terrein dat men nodig had, en voorzag als tegenprestatie de begraafplaats van het zuidelijke deel van een nieuw Metaheirhuis. Het ontwerp werd verzorgd door de Joodse architect Harry Elte, tevens de architect van de Obrecht synagoge.
Hoewel sober vormgegeven, zeker in vergelijking met het door hem ontworpen Metaheirhuis voor de begraafplaats in Muiderberg, had het ontwerp overeenkomsten met de Obrechtsynagoge. Het werd geopend in januari 1931.
